İhtiyati Tedbir Nedir ? Bilindiği üzere ülkemizde açılan davaların kısa sürede sonuçlanama olanaklı değildir. Kanun koyucu yargının iş yükü ve benzer nedenlerle yaşanabilecek olumsuzlukların önüne geçmeyi hedeflemiştir. Kararın hemen sonuçlanmasını arzu etse de davanın esasına ilişkin karar verilmesi uzun bir zaman alabilecektir.
Kişi veya kurumlar uzun süren yargılama faaliyetleri sebebiyle hakkın elde edilmesinin zorlaşması, gecikme nedeniyle zarara uğramaktadır. Hakkın elde edilmesinin imkânsız hale gelmesi gibi durumların önüne geçebilmek amacıyla kesin hükme kadar olan süreç için verilen karara ihtiyati tedbir denir.
Geçici Hukuki Koruma Türlerinden İhtiyati Tedbir ile İhtiyati Haczin Karşılaştırılması
İhtiyati haciz de ihtiyati tedbir gibi geçici hukuki koruma türlerinden biri olarak karşımıza çıkar. Fakat İhtiyati haciz müessesesi, İcra İflas Kanununda düzenlenmiştir.
İhtiyati haciz, alacağın teminat altına alınmasına olanak sağlayan bir geçici hukuki korumadır.
Uygulamada zaman zaman ihtiyati tedbir ile ihtiyati haciz müesseseleri karıştırılarak birbirlerinin yerine karar verilebilmektedir.
ihtiyati haczin ile İhtiyati tedbir arasındaki farkları aşağıdaki gibidir;
- İhtiyati haczin konusu para alacaklarıdır. İhtiyati tedbirin konusu ise daha geniştir. İhtiyati tedbirin konusu haklar, taşınır, taşınmaz mallar, bir şeyin yapılması ya da yapılmaması olabilmektedir.
- İhtiyati tedbir, uyuşmazlık konusu hak veya şey üzerinde alınır. İhtiyati hacizde ise hacze esas teşkil eden alacakla üzerinde haciz tatbik edilen şey arasında bir bağlantı yoktur.
- İhtiyati tedbirde uyuşmazlık konusu olan şey hakkında önleyici nitelikte tedbir alınır. İhtiyati hacizde ise alacaklıya henüz kesin haciz isteme yetkisinin gelmediği bir dönemde alacaklının para alacağının zamanında ödenmesi güvence altına alınır.
- İhtiyati haciz kararından sonra alacaklı mutlaka dava açmak zorunda değildir. İcra takip yolu ile uygulanır. Ancak ihtiyati tedbir kararı aldıran taraf mutlaka süresi içinde dava açmak zorundadır.
- İhtiyati tedbir; teminat amaçlı, eda amaçlı ve düzenleme amaçlı olmak üzere üçlü ayrıma tabi tutulmuştur. İhtiyati haciz ise yalnızca teminat amaçlıdır.
- İhtiyati tedbirin konusu gayrimenkul mallar olması durumunda tedbir gayrimenkulün devrinin yasaklanması şeklindedir. Fakat gayrimenkule ihtiyati haciz konulması durumunda mal başkasına satılarak mal kaçırılır.
- Süreler yönünden de farklılık mevcuttur. İhtiyati tedbirin uygulanması bir hafta içinde istenmeli fakat ihtiyati haczin uygulanması on günlük sürede yapılır.